همشهری آنلاین: چگونه میتوانم نظم را به کودکم بیاموزم؟
کودکان از به هم ریختن اشیای دور و برشان لذت میبرند و هر چه اطراف آنها شلوغتر باشد، سرگرمتر میشوند. کودک میداند که اگر وسایل را به هم بریزد، کسی هست که آنها را جمع و جور کند اما باید یاد بگیرد که هر کس باید مسوول جمع کردن لوازم خود باشد.
والدین باید به کودک خود اهمیت مراقبت از لوازم و گذاشتن آنها در مکانهای مخصوصشان را آموزش دهند.
کودک با پیدا کردن سریع لوازم و احساس آرامش و غروری که از رعایت نظم به او دست میدهد، در واقع پاداشش را میگیرد.
برای اینکه کودک از ابتدا به برقراری نظم و انضباط عادت کند، چند راهکار پیشنهاد میشود:
برنامهریزی کنید. از ابتدا برای نگهداری لوازم کودک مکانهایی را تهیه کنید؛ مثلا ازجعبههای کفش برای اشیای کوچکتر و از جعبه جواهرات برای پول و وسایل ارزشمندتر، استفاده کنید. به این ترتیب میتوانید هر یک از تاقچهها، کابینتها، کشوها یا کمدها را به وسایل خاصی اختصاص دهید. محل گذاشتن لوازم فوق باید در دسترس کودک باشد و روی هر محل اتیکت یا برچسب چسبانده شود.
به کودک آموزش دهید و او را زیر نظر بگیرید. بهتر است خودتان الگوی عملی رعایت نظم باشید و برکار کودک نظارت کنید. کودکان باید بدانند انتظار شما چیست؟ آیا فقط جمع کردن وسایل را میخواهید یا اینکه هر چیز باید در جای خود قرار بگیرد؟ در جمعآوری وسایل به کودکان خردسال کمک کنید و آنها را به همکاری تشویق کنید. به این ترتیب، کودک شما یاد میگیرد که بعد از بازی یا انجام تکالیف، لوازمش را مرتب کند.
واضح صحبت کنید. هنگامی که کودک میخواهد وسایل خود را جمع کند به روشنی و با لغات ساده با او حرف بزنید؛ مثلا بگویید «کتابها را داخل قفسه بگذار» و یا «پازلها را در کمد قرار بده». لحن شما باید قاطع و مهربان باشد، نه تحکمآمیز و دستوری. اگر کودک پاسخ نداد، دوباره از او بخواهید.
پیامدهای کارش را به او نشان دهید. در صورتی که کودک کار خواسته شده را انجام نداد، شما هم آن کار را انجام ندهید. وقتی که به وسایل خود نیاز پیدا کرد و آنها را پیدا نکرد، برایش توضیح دهید که به علت بینظمی دچار سردرگمی شده است. در صورت تکرار میتوانید او را جریمه کنید؛ مثلا میتوانید بگویید «اگر تا یک هفته نظم را یاد نگیری، این لوازم دیگر به تو تعلق نخواهند داشت».
او را تشویق کنید. زمانی که کودک به راحتی لوازمش را پیدا میکند، او را تشویق کنید و تأکید کنید به خاطر نظمی که داشته است به راحتی وسایلش را پیدا کرده است.
گاهی جایزه دادن مفید است؛ مثلا به او بگویید «وقتی وسایلت را جمع کردی بیا بستنی بخور»، یا «بعد از جمع کردن وسایلت به پارک میرویم».
از کودک بخواهید شما را غافلگیر کند؛ مثلا بگویید «وقتی از سرکار برگشتم میخواهم ببینم تمام وسایلت را سرجایش گذاشتهای؟» میتوانید نقش یک بازرس را بازی کنید و از اشیا و وسایل چیدهشده بازدید کنید.
فراموش نکنید کودک شما همواره رفتار شما را زیر نظر دارد و از شما تقلید خواهد کرد. پس با اهمیت دادن به وقت و نظم داشتن در زندگی به طور عملی و غیرمستقیم به کودک خود آموزش دهید.
هر بار روی یک رفتار تمرکز کنید. انجام چند کار را به طور همزمان از او نخواهید و در ابتدای کلام خود از واژه «لطفا» استفاده کنید.
نظر شما